De werkloosheidsgraad is het aandeel van de werkloze bevolking onder de beroepsbevolking:

• - De werkloze bevolking zijn de niet-werkende werkzoekenden die ingeschreven zijn bij Actiris (niet-werkende werkzoekenden of NWWZ). Deze omvat de werkzoekenden die een uitkering hebben aangevraagd, de jongeren in beroepsinschakelingstijd en de andere niet-werkende werkzoekenden.
• - De beroepsbevolking is de som van de werkloze bevolking en de bevolking met een job binnen de leeftijd van 18 tot 64 jaar (hier beschouwd als de bevolking op beroepsactieve leeftijd). Dit zijn dus de mensen die actief zijn op de arbeidsmarkt, zowel zij die werken als zij die op zoek zijn naar werk.

De indicator 'werkloosheidsgraad' meet binnen de beroepsbevolking het aandeel van diegenen die geen werk vinden. De werkloosheidsgraad weerspiegelt dus de spanningen tussen het aanbod en de vraag op de arbeidsmarkt.

Het niet hebben van een baan en het daarmee gepaard gaande inkomensverlies leiden tot mechanismen van bestaansonzekerheid en sociale uitsluiting. Dit vertaalt zich onder meer in problemen op het vlak van huisvesting of van toegang tot bepaalde basisgoederen en -diensten (cultureel, medisch enz.).

Deze indicator wordt aangevuld met andere indicatoren, die bijzondere groepen werklozen karakteriseren (aandeel van de vrouwen, aandeel van de jongeren, aandeel van de langdurig werklozen en opleidingsniveau van de werklozen).

Voor een aantal werkzoekenden (teller en noemer) of werkenden (noemer) is de gemeente van de woonplaats bekend, maar niet de wijk of de statistische sector. Deze werkzoekenden of werkenden worden alleen opgenomen in de gemeentelijke statistieken en niet in de statistieken per wijk of statistische sector.

De gegevens van de KSZ (Datawarehouse Arbeidsmarkt en Sociale Bescherming) betreffende het aantal werkenden zijn gebaseerd op de kruising van de gegevensbanken van de RSZ, het RSVZ, de RVA en het Rijksregister (voor de woonplaats en de leeftijden). De kruising van al deze informatie maakt het mogelijk om voor elke inwoner een sociaal-economische positie te bepalen (bijvoorbeeld 'werkend' of 'inactief'). Personen aan wie meerdere sociaal-economische posities zouden kunnen worden toegewezen, worden ingedeeld in de sociaal-economische positie 'die het dichtst bij de arbeidsmarkt ligt'. Personen die een baan hebben, worden dus tot de werkende bevolking gerekend, ook al hebben zij een deeltijds tijdskrediet opgenomen of zijn ze deeltijds werkzoekende. Naar analogie worden gepensioneerden die een deeltijdse baan hebben, meegeteld onder de actieven en niet onder de gepensioneerden.

De volgende personen worden in de KSZ-gegevens niet als werknemers geteld:

• - Werknemers bij de Europese en internationale instellingen
• - Grensarbeiders die in het buitenland werken 
• - Huispersoneel
• - Internationale diplomaten en coöperanten
• - Jobstudenten en informele werknemers (zwartwerk)

Voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest betekent dit onder meer dat de werkloosheidsgraad in wijken met veel inwoners die voor de Europese en internationale instellingen werken, overschat wordt.

De werkloosheidsgraad is de verhouding tussen de werkzoekende bevolking en de beroepsbevolking (werkende en werkzoekende bevolking). Hij meet het aandeel van de personen zonder werk, op zoek naar werk en beschikbaar om te werken in het geheel aan personen actief op de arbeidsmarkt. Om de werkloosheidsgraad te berekenen, wordt enkel rekening gehouden met de personen op beroepsactieve leeftijd (18-64 jaar).

De werkloosheidsgraad maakt het mogelijk om het onevenwicht tussen vraag en aanbod op de arbeidsmarkt te kwantificeren. Deze indicator hangt af van de persoonlijke, sociale en economische context van de inwoners van een gebied. Werkloosheid kan mechanismen van bestaansonzekerheid en sociale uitsluiting in gang zetten. Dit kan leiden tot moeilijkheden bij de toegang tot huisvesting en basisgoederen en -diensten. De werkloosheidsgraad vormt een aanvulling op de indicatoren activiteits- en werkgelegenheidsgraad.

Voor een aantal werkzoekenden (teller en noemer) of werkenden (noemer) is de gemeente van de woonplaats bekend, maar niet de wijk of de statistische sector. Deze werkzoekenden of werkenden worden alleen opgenomen in de gemeentelijke statistieken en niet in de statistieken per wijk of statistische sector.

De gegevens van de KSZ (Datawarehouse Arbeidsmarkt en Sociale Bescherming) betreffende het aantal werkenden zijn gebaseerd op de kruising van de gegevensbanken van de RSZ, het RSVZ, de RVA en het Rijksregister (voor de woonplaats en de leeftijden). De kruising van al deze informatie maakt het mogelijk om voor elke inwoner een sociaal-economische positie te bepalen (bijvoorbeeld 'werkend' of 'inactief'). Personen aan wie meerdere sociaal-economische posities zouden kunnen worden toegewezen, worden ingedeeld in de sociaal-economische positie 'die het dichtst bij de arbeidsmarkt ligt'. Personen die een baan hebben, worden dus tot de werkende bevolking gerekend, ook al hebben zij een deeltijds tijdskrediet opgenomen of zijn ze deeltijds werkzoekende. Naar analogie worden gepensioneerden die een deeltijdse baan hebben, meegeteld onder de actieven en niet onder de gepensioneerden.

De volgende personen worden in de KSZ-gegevens niet als werknemers geteld:

• - Werknemers bij de Europese en internationale instellingen
• - Grensarbeiders die in het buitenland werken 
• - Huispersoneel
• - Internationale diplomaten en coöperanten
• - Jobstudenten en informele werknemers (zwartwerk)

Voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest betekent dit onder meer dat de werkloosheidsgraad in wijken met veel inwoners die voor de Europese en internationale instellingen werken, overschat wordt.