Aantal kinderopvangplaatsen per kind jonger dan drie jaar

Thema
  • Jonge kinderen
Subthema's
  • Kinderopvangvoorzieningen voor jonge kinderen
Eenheid
Aantal plaatsen
Geografische schaal
Wijkmonitoring
Belang

De indicator "aantal kinderopvangplaatsen per kind jonger dan drie jaar", of de dekkingsgraad, brengt in kaart in welke mate het aanbod aan kinderopvangvoorzieningen tegemoet komt aan de noden van de bevolking in de wijk. De indicator wordt berekend door het totale aantal opvangplaatsen in een bepaalde wijk te delen door het aantal kinderen jonger dan drie jaar in dezelfde wijk.

 

De waarde van de indicator kan kleiner zijn dan 1, gelijk zijn aan 1 of groter zijn dan 1:

  • Een waarde kleiner dan 1 betekent dat er minder plaatsen zijn dan kinderen jonger dan drie jaar. Een dekkingsgraad van 0,50 bijvoorbeeld betekent dat er voor de helft van de kinderen een plaats is;
  • Een waarde gelijk aan 1 betekent dat er voor ieder kind jonger dan drie jaar een plaats is;
  • Een waarde groter dan 1 betekent dat er meer plaatsen zijn dan kinderen jonger dan drie jaar.

 

De indicator kan geïnterpreteerd worden als de mate waarin de behoefte aan een belangrijke lokale voorziening - in dit geval kinderopvang - vervult is in een bepaalde wijk.

Opmerking

Er zijn vijf belangrijke nuances bij deze dekkingsgraad:

1.     Voor drie op de tien plaatsen betalen ouders een tarief dat niet afhankelijk is van hun inkomen;

2.     Ongeveer een achtste van alle opvangplaatsen zijn niet toegankelijk omdat de plaatsen zijn gereserveerd of voorbehouden of omdat er voorrangsregels worden toegepast;

3.     Een deel van de opvangplaatsen wordt ingenomen door kinderen die buiten Brussel wonen;

4.     Bepaalde plaatsen worden ingenomen door meerdere kinderen (halftijds);

5.     Plaatsen in kleuterscholen die ingenomen kunnen worden door kinderen tussen 2,5 en 3 jaar oud worden niet meegerekend in de opvangplaatsen voor jonge kinderen. De dekkingsgraad onderschat dus enigszins het aantal kinderen jonger dan drie jaar dat kan worden opgevangen.

Beschikbaarheden
Datum van de kaart Totaal aantal plaatsen in een kinderopvangvoorziening Bevolking jonger dan 3 jaar
2020 2020 2021
2019 2019 2020
2018 2018 2019
2017 2017 2018
2016 2016 2017
2015 2015 2016
2014 2014 2015
2013 2013 2014
2011 2011 2012
2010 2010 2011

Aantal kinderopvangplaatsen per kind jonger dan drie jaar

Thema
  • Jonge kinderen
Subthema's
  • Kinderopvangvoorzieningen voor jonge kinderen
Gewestelijk gemiddelde / Gewestelijke mediaan (2022)
.45
Eenheid
Aantal plaatsen
Inleiding

De indicator toont het aantal plaatsen in kinderopvangvoorzieningen in een bepaalde wijk ten opzichte van het aantal kinderen jonger dan drie jaar in diezelfde wijk. De indicator kan geïnterpreteerd worden als de mate waarin het aanbod aan formele kinderopvang in een wijk afgestemd is op de lokale vraag naar kinderopvang.

Een belangrijke opmerking bij de interpretatie van deze indicator is dat de vraag naar formele kinderopvang in een bepaalde wijk niet alleen wordt bepaald door het aantal kinderen jonger dan drie jaar in die wijk. Deze vraag zal, onder andere, ook bepaald worden door:

-      Het kinderopvangaanbod in aangrenzende wijken;

-      De beschikbaarheid van informele kinderopvang (dit is de kinderopvang verleend door familie, vrienden, kennissen, buren, enz.);

-      De arbeidsmarktsituatie van de ouder(s) (in opleiding, werkzoekend, werkend, ...) en de intensiteit ervan (halftijds, voltijds, 4/5, ...);

-      De sociale aanvaardbaarheid van de opvang van kinderen door derden.

Beschrijving

II.1. In 2018

 

In 2018 bedroeg de dekkingsgraad 39% in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, hetgeen betekent dat er 39 opvangplaatsen waren per 100 kinderen op gewestelijk niveau. 

In de helft van de wijken in de vijfhoek was de dekkingsgraad in 2018 hoger dan het gewestelijk gemiddelde. In de wijken Stalingrad en Martelaars is de indicator zelfs groter dan 1, hetgeen betekent dat er in deze wijken meer kinderopvangplaatsen zijn dan kinderen jonger dan drie jaar.

In de eerste kroon waren in 2018 bijna alle wijken met een dekkingsgraad hoger dan het gewestelijk gemiddelde gelegen in het noordoosten, oosten en het zuidoosten. Dit is voornamelijk het geval in wijken dichtbij de Europese instellingen zoals de Europawijk, Jourdan en Squares waar de dekkingsgraad in 2018 telkens hoger was dan 1. Daarentegen, in alle wijken van de eerste kroon gelegen in de Kanaalzone was de dekkingsgraad lager dan het gewestelijk gemiddelde, met uitzondering van de wijk Koekelberg.

In de tweede kroon was in 2018 de dekkingsgraad relatief hoog in wijken gelegen aan de gewestgrenzen, zoals in de wijken Goede Lucht, Neerpede en Vogelenzang-Erasmus (gemeente Anderlecht), Kalevoet - Moensberg en Kriekenput - Homborch - Verrewinkel (gemeente Ukkel), of Kapelleveld (gemeentes Sint-Lambrechts-Woluwe en Sint-Pieters-Woluwe). Verder is in de tweede kroon de dekkingsgraad opvallend laag in wijken gelegen ten noordwesten van de Kanaalzone terwijl in de wijken ten zuidoosten van de Kanaalzone de dekkingsgraad eerder hoog is.

II.2 Evolutie tussen 2010 en 2018

De gewestelijke dekkingsgraad is gestegen van 30% in 2010 naar 39% in 2018. Dus in acht jaar tijd is het aantal plaatsen per kind gestegen van minder dan een derde naar ruim meer dan een derde.

 

Opmerking

Er zijn vijf belangrijke nuances bij deze dekkingsgraad:

1.     Voor drie op de tien plaatsen betalen ouders een tarief dat niet afhankelijk is van hun inkomen;

2.     Ongeveer een achtste van alle opvangplaatsen zijn niet toegankelijk omdat de plaatsen zijn gereserveerd of voorbehouden of omdat er voorrangsregels worden toegepast;

3.     Een deel van de opvangplaatsen wordt ingenomen door kinderen die buiten Brussel wonen;

4.     Bepaalde plaatsen worden ingenomen door meerdere kinderen (halftijds);

5.     Plaatsen in kleuterscholen die ingenomen kunnen worden door kinderen tussen 2,5 en 3 jaar oud worden niet meegerekend in de opvangplaatsen voor jonge kinderen. De dekkingsgraad onderschat dus enigszins het aantal kinderen jonger dan drie jaar dat kan worden opgevangen.

De definitie van de cursief gedrukte woorden vindt u in het glossarium van de website.